De boerderij
De dwarshuisboerderij de Ossenwaard is van begin 19de eeuw. Ze werd gebouwd op de fundamenten van een oudere boerderij. Die voorganger kennen we van een kaart, gemaakt door de landmeter Justus van Broeckhuysen in 1722. Deze boerderij stond haaks op het pad dat naar kasteel Hardenbroek voerde en heette “de Leemkolk”. Genoemd naar het omliggende gebied. Het pad kreeg later de onverklaarbare naam “Molenspoor”, een eigen weg die in 1964 in handen kwam van de gemeente Bunnik. In dat jaar werd deze verhard.
In 1742 werd de boerderij eigendom van de heer van Sterkenburg en kreeg zij de huidige naam. De naam Ossenwaard is afgeleid van de noordoostelijk gelegen waard aan de overkant van de (oude) Kromme-rijn. Van de huidige boerderij zijn, door een gelukkig toeval een aantal bouwtekeningen en een plattegrond bewaard gebleven. Deze dateren van 1810. Zo kunnen we precies zien wat er in 2 eeuwen aan het gebouw veranderd is. De boerderij blijkt zijn hoofdvorm te hebben behouden. In het oude metselwerk zijn hier en daar nog sporen zichtbaar van vroegere raamtraceringen.
Rond de boerderij staan verschillende gebouwen. Een daarvan komt voor op de eerder genoemde bouwtekeningen, het is de oude wagenschuur annex bakhuis, rechts van de boerderij.
Het dak van de Ossenwaard bestaat van oorsprong en ook nu nog uit riet. Een bewerkelijke dakbedekking, die eens in de 35 à 40 jaar vervangen moet worden. Door een wervelstorm in 1911 moest het dak acuut vervangen worden. Ook de oostmuur van het achterhuis is toen opnieuw opgetrokken.
Doordat de aard van het bedrijf zich in 1979 wijzigde van gemengd bedrijf naar veehouderij en kaasmakerij is het achterhuis toen ingrijpend veranderd tot kaasmakerij en opslag.
De Ossenwaard is sinds 1976 eigendom van de familie Lagerweij. De luiken van de vijf zesruits schuifvensters zijn in de kleuren van kasteel Sterkenburg, waartoe de boerderij ooit behoorde.
Hieronder hebben we enkele originele tekeningen van de boerderij en het bakhuis gezet en foto's van toen en nu. Door op de afbeeldingen te klikken worden deze vergroot.
